Deltamania

In de afgelopen jaren zijn verschillende onderzoeken gedaan naar het effect van lithium op het geheugen en de concentratie. Dit is onderzocht bij patienten met de ziekte van Alzheimer, maar ook bij muizen die als model voor dementie werden gebruikt.

Bij mensen met Alzheimer leidde een uiterst lage dosis tot een verbetering van milde cognitieve achteruitgang. In een ander onderzoek zorgde 300 mg lithium er voor dat het geheugen niet verder achteruit ging, terwijl patienten die placebo kregen wel verslechterden. In het muismodel van Alzheimer leidde langdurige toediening van een lage dosis lithium tot minder geheugenverlies, minder plaques in het brein en minder verkleining van bepaalde hersendelen.

Het is nog veel te vroeg om lithium als behandeling voor dementie te proberen. Welke dosis, hoe lang, voor welke soorten van geheugenvermindering: het is allemaal niet bekend. Het is wel interessant te onderzoeken hoe de invloed van lithium op het geheugen precies werkt, op zoek naar therapieën voor Alzheimer.(Nunes et al., 2015, PlosOne)

Al verschillende keren is gevonden dat mensen minder goed reageren op een antidepressivum als ze in het verleden al vaker zo’n medicijn hebben gebruikt. Onderzoekers uit Pennsylvania, USA, hebben nu gekeken of hetzelfde geldt bij mensen met een bipolaire II stoornis.

Bij 129 bipolaire (II) patienten met een depressie werd ofwel venlafaxine ofwel lithium gegeven. Naderhand werd o.a. gekeken hoeveel eerdere behandelingen met antidepressiva zij hadden gehad.

Nu bleek dat de kans op succes van de behandeling met venlafaxine of lithium door elke eerdere antidepressieve behandeling telkens met ongeveer 25% afnam. Dus hoe meer eerdere antidepressiva je hebt gebruikt, des te kleiner is de kans van slagen. Eerder gebruik van een stemmingsstabilisator leek geen verschil te maken.

Bij dit onderzoek zijn wel de nodige kanttekeningen te plaatsen. Zo is de uiteindelijke groep patiënten eigenlijk te klein. Verder is achteraf gekeken naar deze gegevens, die eigenlijk met een ander doel zijn verzameld. Het is ook niet uit te sluiten dat de kleinere slagingskans toch door iets anders wordt veroorzaakt.

Een echte verklaring weet men hier niet voor. Misschien komt dit doordat er toch in het brein aanpassingen plaatsvinden, die je minder gevoelig maken voor antidepressiva.

(bron: Amsterdam et al., Bipolar Disorders nov 2016)