Deltamania

Vanaf nu is het ook mogelijk dit blog te volgen door je in te schrijven op de nieuwsbrief. Regelmatig ontvang je dan een e-mail met de links naar de laatste berichten van Deltamania. Zo word je automatisch op de hoogte gehouden en hoef je niet telkens te kijken of er wat nieuws op staat.

Je hoeft slechts je e-mailadres in te vullen. Daarna ontvang je op dat e-mailadres een activeerbericht. Een kind kan de was doen!

Deze week heb ik weer ‘opgetreden’ tijdens een psychoeducatie-cursus in Delta Zorgboulevard te Rotterdam. Ongeveer 3 keer per jaar organiseren wij een cursus voor bipolaire patienten en hun partners. In 6 avonden geven wij een grote hoeveelheid informatie over alle aspecten van de bipolaire stoornis. Behalve dat je veel kennis opdoet, hoor je ook ervaringen van anderen. Wij doen dit al jaren vanuit onze grote polikliniek voor bipolaire stoornissen en de reacties zijn altijd zeer positief.

De prognose wordt beter als je een psychoeducatie-cursus hebt gevolgd. Dit is voor ons dan ook een belangrijke reden deze cursussen te organiseren. Als je over veel kennis bezit en hebt geleerd hoe je met de bipolaire stoornis om kunt gaan, maakt dat de kans op een terugval kleiner en beschik je over meer mogelijkheden om zelf tijdig in te grijpen.

U kunt zich op onze polikliniek aanmelden voor deze cursussen. Een aanrader!

Het blijkt vaak lastig de bipolaire stoornis te herkennen. Het duurt vaak jaren na het ontstaan van de eerste symptomen, voordat de diagnose wordt gesteld.

Het zou heel wat leed kunnen voorkomen, als al in een vroeg stadium duidelijk is dat iemand een bipolaire stoornis heeft. Snel kan dan met een behandeling worden begonnen.

De MDQ (mood disorder questionnaire) is een vragenlijstje waarmee je enigszins een idee kan krijgen of verder onderzoek naar een bipolaire stoornis zin kan hebben. Het geeft dus geen zekerheid, maar als er al wat twijfels zijn, kan het iets meer richting geven.

http://www.kenniscentrumbipolairestoornissen.nl/mdq/

In de sociale media wordt veel bericht over de bipolaire stoornis. Eerder heb ik al gewezen op een aantal blogs over dit onderwerp ( http://www.deltamania.nl/andere-blogs-over-de-bipolaire-stoornis/ en http://www.deltamania.nl/nog-een-blog/).

Ook op twitter zijn sommigen heel actief. Dit blog, deltamania, is ook te volgen via twitter. Je krijgt een tweet als ik een nieuw bericht post. Een aanrader is verder het twitter-account van de patiëntenvereniging VMDB. Zij houden alle nieuwtjes echt goed bij en attenderen je vaak op interessante berichten.

Een aantal vragen heb ik gekregen over andere aandoeningen dan de bipolaire stoornis. Is er overlap, kan het tegelijk voorkomen, hoe moet de combinatie behandeld worden?

Veel van dit soort kwesties hebben te maken met definities. Psychiaters en wetenschappers hebben afgesproken om een aantal symptomen tezamen een bipolaire stoornis te noemen, een aantal andere symptomen een depressie, en weer een ander syndroom schizofrenie te noemen. Dat is heel belangrijk geweest. Nu weet de hele wereld precies wat je bedoelt als je het over een bipolaire stoornis hebt.

Nadeel hiervan is dat het trekken van een grens altijd betekent dat sommigen net buiten de definitie vallen. Sommige combinaties van klachten en symptomen passen nu eenmaal net niet in een standaard vakje.

Wat betreft de bipolaire stoornis is vaak sprake van overlap met de borderline persoonlijkheidsstoornis of met psychotische stoornissen zoals schizofrenie. Sommige mensen hebben exact het klassieke beeld van de manisch-depressieve stoornis – vaak worden bij die mensen onderzoek verricht, bijvoorbeeld naar het effect van medicijnen – maar veel anderen hebben symptomen die op een bipolaire stoornis lijken maar toch ook klachten die bij iets anders passen. Het is dan lang niet altijd duidelijk of dit verschillende uitingen zijn van een zelfde onderliggend probleem of dat dit eerder twee afzonderlijke problemen zijn die toevallig tegelijk voorkomen.

In de praktijk betekent dit toch zoveel mogelijk maatwerk en (soms lang) uitproberen welke aanpak voor die persoon het beste werkt.

Ik kan me voorstellen dat veel mensen hier tegenaan gelopen zijn. Hebben jullie hier ervaring mee?

Maar weinig beroemdheden treden naar buiten met hun eigen bipolaire stoornis. Van veel bekende mensen wordt verondersteld dat zij manisch-depressief zijn, maar het is heel moeilijk om dat bevestigd te krijgen. Catharina Zeta-Jones is hier een uitzondering op. Als ik het goed begrijp kwam per ongeluk naar buiten dat zij een bipolaire stoornis zou hebben. Toen dit eenmaal rondging, heeft ze dit zelf bevestigd. In dit filmpje op YouTube zegt ze daar kort iets over. Overigens een filmpje naar aanleiding van een film, Side Effects, waarin zij zelf een psychiater speelt. http://www.youtube.com/watch?v=9Me3XWV-wBY

Catharina Zeta-Jones heeft in vele films gespeeld. O.a. in ‘the Mask of Zorro’, ‘Traffic’ en ‘Chicago’. Zij is getrouw (geweest?) met Michael Douglas.

Meer informatie rond Catharina Zeta-Jones en haar bipolaire stoornis: http://www.huffingtonpost.com/tag/catherine-zeta-jones-bipolar-disorder

Rapid cycling heeft niets te maken met snel fietsen. Het is de term die gebruikt wordt voor een bipolaire stoornis waarbij zich 4 of meer episoden per jaar voordoen. Dat wil zeggen dat tenminste 4 afzonderlijke fasen van een depressie, manie, hypomanie of gemengde episode  in een jaar voorkomen.

Sommige mensen schieten zo van de ene in de andere fase, zonder perioden met een gemiddelde stemming.

Dit heeft niet zo veel consequenties voor de behandeling, behalve dat je natuurlijk nog meer bedacht moet zijn op het doorschieten naar een manie vanuit een depressie of, andersom, het wegzakken in een depressie na een manie. Als sprake is van ‘rapid cycling’ stoppen we meestal met antidepressiva en proberen we iemand weer in rustiger vaarwater te krijgen door alleen gebruik te maken van stemmingsstabilisatoren.

Regelmatig krijg ik vragen over voedingssupplementen.
Zo ook nu over lithium orotate.

Lithium kan alleen ingenomen worden in zoutvorm. Voor de bipolaire stoornis wordt lithium-carbonaat het meest gebruikt (bijv. de merken Camcolit en Priadel). Ook lithium-citraat gebruiken we wel eens. Nu gaat het dus over lithium-orotaat.

Lithium orotate is gemakkelijk verkrijgbaar. Het wordt gepromoot als middel tegen vooral allerlei neurologische aandoeningen. Ik las zelfs ergens dat men beweerde dat het helpt tegen de ziekte van Parkinson, MS en dementie. Ook zou het veroudering tegengaan. Het meest kom je tegen dat het zou helpen tegen depressieve klachten.

Ten eerste de vraag of dit werkt. Dat is nooit aangetoond. Er bestaat geen enkele wetenschappelijke studie waaruit blijkt dat het voor een ziekte of klacht werkt.

Maar kan het ook kwaad? Op websites waar lithiumorotate te bestellen is, staat nadrukkelijk vermeld dat het geen bijwerkingen heeft. Toch heb ik daar mijn twijfels over. De meeste tabletten van orotate bevatten 5 of 10 mg lithium. Dat is natuurlijk van een geheel andere orde dan ‘onze’ lithiumcarbonaat tabletten van 400 mg. Teveel van dit soort tabletten (10 tabletjes is dus al 100 mg lithium!) kan wel degelijk bijwerkingen met zich meebrengen. Zeker als je ook het gewone lithiumcarbonaat gebruikt, en vrij precies bent ingesteld, kan een aanvulling met deze tabletjes de lithiumspiegel verstoren.

Kortom, baat lijkt het niet te hebben en in sommige situaties zou het wel kunnen schaden. Ik zou er dus voorzichtig mee zijn. Bovendien, enkele tientjes voor 200 tabletten, zoals ik op internet zag, is toch veel geld voor een middeltje zonder aantoonbaar nut.

Ik ben benieuwd of iemand hier ervaring mee heeft?