Deltamania

Dank voor alle suggesties. Zowel in reacties op het blog als via het contactformulier heb ik verschillende vragen gekregen. Niet alles weet ik direct te beantwoorden, soms moet ik ook van alles opzoeken. Maar ik zal mijn best doen in te gaan op alle kwesties die aangedragen zijn.

Het blog wordt een stuk levendiger als jullie reageren op de berichten. Laat mijn berichten de opening zijn van een discussie over dat thema of van een uitwisseling van ideeen!

Aan de veelbezochte berichten op Deltamania.nl kan ik zien welke onderwerpen het meest populair zijn. Af en toe schrijft iemand een reactie (doen!). Soms spreekt iemand mij aan over deltamania.nl. Onlangs werd een vraag opgeworpen op Twitter, die ik zo snel mogelijk heb proberen te beantwoorden. Maar meer suggesties blijven natuurlijk welkom. Hoe meer reacties ik krijg, deste beter kan ik mijn berichten afstemmen op de lezers.

Via twitter kan je deltamania overigens ook volgen. Je krijgt automatisch een tweet telkens als ik iets nieuws plaats.

Vind je dit blog de moeite waard: maak anderen er op attent!

Vandaag verdedigt Jan van Zaane, psychiater van GGZInGeest/VUmc, zijn proefschrift getiteld ‘Bipolar Disorder and Alcohol. Double trouble or just co-occurrence?’ Heel kort samengevat zijn de conclusies van zijn onderzoek dat de vragenlijst MDQ vooral geschikt is om een bipolaire stoornis uit te sluiten bij patienten die zich melden in de verslavingszorg. Veel minder dan dat je daarmee ook bipolaire stoornissen kan opsporen.
Verder heeft hij gevonden dat, bij de patienten die hij heeft onderzocht, alcoholgebruik een minder negatieve invloed had op het beloop van de bipolaire stoornis dan je zou verwachten. Mogelijk had dat te maken met het feit dat deze patienten trouw hun medicijnen in bleven nemen.

Dit is al weer de zoveelste psychiater, verbonden aan het bipolaire kennisnetwerk ‘KenBis’, die promoveert. Het Kenniscentrum Bipolaire Stoornissen is een heel actief netwerk waar een enthousiaste groep psychiaters, verpleegkundigen en vertegenwoordigers van de patientenvereniging kennis deelt, ervaringen uitwisselt en inspiratie opdoet.

In het voor- en najaar komen meer stemmingsklachten voor. Eerder heb ik al soortgelijke berichten geplaatst (bijv: http://www.deltamania.nl/de-dagen-worden-langer/. Inmiddels is het alweer najaar en worden de dagen merkbaar korter. Het is vroeger donker en later licht. Binnenkort wordt ook de klok weer een uur verzet.

Veel bipolaire patienten zijn wat gevoeliger voor dit soort verschuivingen dan de gemiddelde mens. De kans op een manie of depressie is dan wat groter. Waarschijnlijk speelt hierbij een rol dat in het voor- en najaar de grootste verschillen tussen licht en donker optreden. Voor sommigen misschien reden extra goed op het dag- en nachtritme te letten en zichzelf even goed in acht te nemen.

Regelmatig wordt gevraagd of er nog nieuwe medicijnen aan zitten te komen. We zitten vooral te springen om betere behandelingen van de bipolaire depressie (zie ook: http://www.deltamania.nl/bipolaire-depressie-vaak-lastig/). Via Twitter werd mij gevraagd of ik iets wist van vortioxetine. Dit middel is kortgeleden in de Verenigde Staten geregistreerd als antidepressivum onder de merknaam Brintellix.

Verschillende grote onderzoeken zijn gedaan waarbij vortioxetine is vergeleken met placebo, met venlafaxine (Efexor) en met duloxetine (Cymbalta). In 2011 zijn eerste resultaten gepresenteerd, maar deze waren nog wat tegenstrijdig. Niet altijd bleek dit middel beter dan placebo. In 2012 zijn enkele grote studies gepubliceerd waarbij vortioxetine in een dosis van 10 mg significant beter een depressieve stoornis kon verbeteren dan placebo (o.a. Int. J. of Neuropsychopharmacology, juni 2012 en Int. Clin. Psychopharmacology, juli 2012). In maart 2013 zijn weer enkele minder florissante resultaten gepubliceerd, maar dit betrof onderzoek naar 5 mg.

Vortioxetine werkt op serotonine-receptoren. Het lijkt daarom vooral op de al bekende SSRI’s (bijv. paroxetine, fluoxetine, sertraline etc.). Daarnaast doet het specifiek nog iets op de serotonine-3 en serotonine-7 receptor. Men denkt dat deze werking van belang is voor de cognitieve functies zoals het geheugen en de concentratie.

De vraag is of dit antidepressivum echt iets zal toevoegen. De eerste studies wijzen daar nog niet overtuigend op. Vanwege het mogelijke effect op de cognitieve functies verwacht ik dat dit in de markt gezet gaat worden als medicijn voor ouderen met depressies. Bij mijn weten zijn nog geen onderzoeken gedaan naar de bipolaire depressie.